زندگینامه ورنر هایزنبرگ
ورنر کارل هایزنبرگ فیزیکدانی اهل کشور آلمان وکسب کننده جایزه نوبل در عرصه مهم و سخت فیزیک بود. او جزو دانشمندان المانی و از پایه گذاران فیزیک کوانتومی بود.
مقدمه
ورنر کارل هایزنبرگ فیزیکدانی اهل کشور آلمان وکسب کننده جایزه نوبل در عرصه مهم و سخت فیزیک بود. او جزو دانشمندان المانی و از پایه گذاران فیزیک کوانتومی بود.
وی در سال ۱۹۰۱، در وورتسبورگ و در یک خانواده دانشمند متولد شد. تحصیلات خود در فیزیک را زیر نظر آرنولد زومرفلد به پایان رسانید. در سال ۱۹۲۴ دستیار ماکس بورن در گوتینگن بود و بعد در کپنهاگ با نیلز بور همکاری میکرد.او که باورهای مسیحی داشت در سال ۱۹۳۷ ازدواج کرد. وی و همسرش هفت بچه داشتند. هایزنبرگ در سال ۱۹۷۶ در مونیخ درگذشت.
متولد شدن و درس خواندن
ورنر کارل هایزنبرگ در ۵ دسامبر سال ۱۹۰۱ در وورتسبورگ به دنیا آمد. پدرش، آگوست هایزنبرگ و مادرش آنا وکلین نام داشتند. پدر ورنر، یک معلم مدرسه بود و در زمان تولد او، در شرف تبدیل شدن به استاد در دانشگاه وورتسورگ قرار گرفت. ورنر یک برادر بزرگتر بهنام اروین داشت که در سال ۱۹۰۰ بهدنیا آمده بود.
ورنر در سپتامبر سال ۱۹۰۶ و پیش از تولد ۵ سالگی، به مدرسهی ابتدایی وورتسبورگ رفت. او ۳ سال در این مدرسه تحصیل کرد اما پس از آن، پدرش به کرسی تدریس تاریخ میانی و مدرن یونان در دانشگاه مونیخ رسید. چند ماه پس از نهایی شدن کرسی استادی آگوست، ورنر و بقیهی اعضای خانواده به مونیخ رفتند. او در مونیخ به مدرسهی Elisabethenschule و پس از یک سال تحصیل، به مدرسهی مشهور آن شهر یعنی دبیرستان ماکسیمیلیان رفت. پدربزرگ مادری او، مدیر این مدرسه بود.
با شروع جنگ جهانی اول در سال ۱۹۱۴، مدرسه به اشغال نیروهای نظامی درآمد. به همین دلیل، کلاسها در ساختمانهایی دیگر و با برنامههای جدید برگزار شدند. این تداخل ایجاد شده و بینظمی در برنامههای آموزشی مدرسه، باعث شد تا ورنر به مطالعهی شخصی بیشتری بپردازد که در مسیر آیندهی او، نقش تأثیرگذاری داشت.
زمینههای مورد علاقهی هایزنبرگ، ریاضیات، فیزیک و مذهب بودند. البته نمرات او به صورت کلی در همهی دروس عالی بود. ورنر بهقدری در ریاضیات استعداد و مهارت داشت که به یکی از اعضای فامیل که دانشجو بود، آموزش دروس ریاضی و حسابان میداد. ورنر در دوران دبیرستان علاوه بر تحصیل، عضو انجمنی بود که دانشآموزان نوجوان را برای خدمت آینده در ارتش، آماده میکرد.
مدت های نبرد جهانی دوم
وی که در جنگ جهانی دوم در آلمان باقی ماند سیاست بسیار محافظهکاری داشت، اما با وجود شرکت در پروژه ساخت بمب اتم هیتلری، هرگز عضو حزب ناسیونال سوسیالیستهای آلمان نشد. وی حتی به دلیل نظریاتش در فیزیک نظری («فیزیک آریایی») توسط یوهان اشتارک یک «یهودی سفید» نامیده شد. البته هایزنبرگ از این اتهام توسط هاینریش هیملر فرمانده اس اس بدلایل خانوادگی تبرئه شد و به فعالیتهای علمی خود در آلمان در دوره ناسیونال سوسیالیسم ادامه داد. با اینحال دستگاه آلمان نازی از روی بیاعتمادی به وی کرسی معتبر آرنولد زومرفلد را بر سر همین مسئله (برخلاف توصیه خود زومرفلد) هرگز ارائه نکرد.
یکی از اقدامات تأثیرگذار دیگر هایزنبرگ پس از جنگ، مشارکت از طرف آلمانیها برای تأسیس مرکز تحقیقات هستهای اروپا یا CERN بود. به هرحال فعالیتهای این دانشمند هستهای در کنار دولت فدرال آلمان در آن سالها، با قدرت ادامه پیدا کرد؛ اما او از منقدان دولت نیز بود. هایزنبرگ در بیانههای متعدد بههمراه دانشمندان هستهای دیگر، از روند دولت در خرید سلاحهای هستهای از آمریکاییها انتفاد میکرد.
ورنر هایزنبرگ در سال ۱۹۳۷ با الیزابت شوماخر در جریان یک کلاس موسیقی آشنا شد. موسیقی یکی از تفریحات همیشگی هایزنبرگ بود. الیزابت، دختر یک استاد اقتصاد مشهور در برلین و برادرش نیز در همین زمینه مؤلف کتاب بود. هایزنبرگ در ۲۹ آوریل آن سال با او ازدواج کرد و در ژانویهی سال بعد، دوقلوهای این زوج به نام ماریا و ولفگانگ متولد شدند.