سهروردی

خلاصه 

 شیخ شهاب الدین یحیی بن حبشی بن امیرک سهروردی ، بی شک یکی از بزرگان حکمت و فلسفه و عرفان ایران زمین است .و این حکیم فرزانه درمدت عمر کوتاه ولی پربار خویش ،‌آثار ارزنده و ماندگاری به جامعه بشری تقدیم کرده است که از زوایای گوناگون درخور توجه و دقت هستند . هدف اصلی او در پرداختن به مسایل فلسفی ‌‌، احیای تفکر فلسفی ایران باستان وبد و با حکیم ابوالقاسم فردوسی دریک مسیر قرار گرفت .

خاطرات کودکی

 شهاب الدین ازکودکی اندیشه ای نیرومندو هوش سرشار و برای تحصیل علم و طبعی حریص و مولع داشت . دوران کودکی و اوان حداثت سن و آغاز تحصیل را در مولدو مسقط خود سهرورد گذرانید. [فریده متعکف .‌دولت مستعجل شیخ مقتول ،‌ کیهان فرهنگی ، سال هجدهم ، مرداد ۱۳۸۰ .‌پیاپی ۱۷۸، ص۹]

تحصیلات رسمی و حرفه ای 

 شهاب الدین دراصفهان کتاب «البصائر النصیریه »تالیف عمربن سهلان الساوی استاد مبرز علم و منطق و حکمت را نزد ظهیر پارسی خواند و درمراغه ، پیش شیخ مجد الدین جبلی ،‌از بزرگان نامدار عصر الیاس علوم و حکمت و اصول فقه را آموخت . [فریده متعکف .‌دولت مستعجل شیخ مقتول ،‌ کیهان فرهنگی ، سال هجدهم ، مرداد ۱۳۸۰ .‌پیاپی ۱۷۸، ص۹]

فعالیتهای ضمن تحصیل 

 سهروردی درضمن تحصیل علم و دانش به فعالیت های گوناگونی پرداخت . او درباب چگونگی تشکیل و تحقیق علم حصولی و ادراکات حصولی به مراتبی قائل بود که عبارتند از : ۱ـ ادراک عقلی ۲ـ ادراک خیالی ۳ـ ادراک حسی ز جمله استادان سهرورد می توان به مجد الدین جبلی و طاهر الدین قاری اشاره کرد . طوریکه جبلی تحصیلات اولیه را به وی آموخته و قاری نیز تحصیلات عالیه را به او آموزش داده است . [مسعود امید ، ‌« تاملاتی درمعرفت شناسی مقایسه ای شیخ اشراق و علامه طباطبایی ».‌ کیهان فرهنگی ، سال هجدهم ، مرداد ۱۳۸۰ .‌پیاپی ۱۷۸، ص۲۴]

استادان و مربیان 

از جمله استادان سهرورد می توان به مجد الدین جبلی و طاهر الدین قاری اشاره کرد . طوریکه جبلی تحصیلات اولیه را به وی آموخته و قاری نیز تحصیلات عالیه را به او آموزش داده است . [عباس اطمینانی ،‌« تشابه اندیشه شیخ اشراق مولوی ».‌ کیهان فرهنگی ، سال هجدهم ، مرداد ۱۳۸۰ .‌پیاپی ۱۷۸، ص۲۴]

زمان و علت فوت

سهروردی درروز جمعه سلخ ذی الحجه ( یا پنجم رجب ) سال ۵۸۷ هجری قمری وفات یافت . [فریده متعکف .‌دولت مستعجل شیخ مقتول ،‌ کیهان فرهنگی ، سال هجدهم ، مرداد ۱۳۸۰ .‌پیاپی ۱۷۸، ص۹]

فعالیتهای آموزشی

اهمیت وعمق فلسفه سهروردی که مهمترین فعالیت آموزشی شیخ شهاب الدین سهروردی بود ،‌درهمین است که دو اصل به ظاهر دوراز هم تفکر شرق و غرب را به یکدیگر نزدیک ساخته است . [جواد مقدم محمد زاده ،‌ نورو ظلمت درحکمت شرق .‌ کیهان فرهنگی ، سال هجدهم ، مرداد ۱۳۸۰ .‌پیاپی ۱۷۸، ص۲۳]

مراکزی که فرد از بانیان آن به شمار می آید

شهاب الدین سهروردی حکیم متاله و موسس دومین نظام فلسفه اسلامی به نام حکمت الاشراق است . حکمتی که بردو پایه استدلال و ذوق بنا شده و درک آن مستلزم آشنایی با حکمت مشابهی ازیک سو دارا بودن ذوق نظری و صفای ضمیر از سوی دیگر می با شد . [جواد مقدم محمد زاده ،‌ نورو ظلمت درحکمت شرق .‌ کیهان فرهنگی ، سال هجدهم ، مرداد ۱۳۸۰ .‌پیاپی ۱۷۸، ص۲۳]

سایر فعالیتها و برنامه های روزمره

شهاب الدین بسیار کم می خورد و اغلب به یک هفته روزه می گشود . به امور دنیا و ظاهر حال ، خوراک ،‌پوشاک ، جاه و مقام ،‌ ضیاع‌‌‌،‌ عقار ، تعنیات مادی و تشخیصات اجتماعی بی اعتنا بود و حتی گاهی برخلاف عرف و عادت و منظور درهم شکستن قیود و حدود ،‌جامه و کلاهی دراز و سرخ می پوشید و یا خرقه ای دیگر بر سر می افکند . اغلب روزها روزه دارو بیشتر شبها در مناجاب و بیدار بود . به آواز و ترانه خوش و نغمات موسیقی و سماع دلکش عشق می ورزید و در سخن گفتن دلیر و بی با ک بود . [فریده متعکف .‌دولت مستعجل شیخ مقتول ،‌ کیهان فرهنگی ، سال هجدهم ، مرداد ۱۳۸۰ .‌پیاپی ۱۷۸، ص۹]

آرا و گرایشهای خاص

شیخ اشراق درطرح وبیان تجربیات عرفانی خویش ، از تجربیات پیشینیان خود بویژه متون حماسی بهره برده است و نه تنها ادامه دهنده راه بزرگانی چون فردوسی دراحیای فرهنگی ایران باستان است ، بلکه درشیوه بیان این مطالب نیز بیش از پیش تحت تاثیر متون حماسی از جمله شاهنامه است . [قدرت الله طاهری ، «ویژگی های حماسی رساله های فارسی شیخ اشراق»،‌ کیهان فرهنگی ، سال هجدهم ، مرداد ۱۳۸۰ .‌پیاپی ۱۷۸، ص۱۲]

منبع: ایران شناسی