زندگینامه اسکندر آزموده
زندگینامه مشاهیر تاریخ ما:
تیمسار سپهبد اسکندر آزموده در سال ۱۲۹۰ش در تهران متولد شد. او نیز مانند برادر بزرگ خود امیرحسین آزموده به نظامیگری پرداخت و از دانشکدة افسری تهران فارغالتحصیل شد، سپس برای ادامة تحصیل راهی اروپا و امریکا شد و دورة تاکتیک نظامی را طی کرد. اسکندر آزموده در ارتش به مقامات زیادی دست یافت که عبارتند از معاونت فرماندهی کل ارتش، معاونت آتاشه نظامی ایران در انگلستان، فرماندهی ارتش در فارس و آذربایجان، ریاست ادارة تدارکات ارتش، قائممقام فرمانده نیروی زمینی ارتش شاهنشاهی. اما آنچه در دوران نظامیگری وی شاخص است اقدامات او در دوران کودتای نافرجام 25 مرداد و کودتای موفق 28 مرداد 1332 علیه دولت دکتر مصدق میباشد. سرهنگ دوم اسکندر آزموده، از جمله افسرانی بود که با ماموران MI6 و سیا در ارتباط بود و فرماندهی بخشی از عملیات علیه حکومت دکتر مصدق را عهدهدار بود، نامبرده فرمانده جنگ پهلوی و مسئول اشغال مرکز تلفن بازار و جنوب شهر و مرکز اکباتان بود. او در روز 24 مرداد 1332 ماموریت خود را اجرا کرد ولی با آگاهی از شکست طرح کودتا، مجدداً مرکز تلفنی بازار را راهاندازی کرد تا خطری متوجه هنگ او نباشد. با شکست کودتا افسران زیادی دستگیر شدند که سرهنگ دوم اسکندر آزموده نیز ازجملة این افسران بود.
پس از اجرای موفقیتآمیز کودتای 28 مرداد 1332 توسط عوامل سیا و MI6 این افسران آزاد شدند و در روز ورود محمدرضا پهلوی به کشور، افسران عامل به کودتای 28 مرداد همگی ترفیع درجه یافتند، اسکندر آزموده نیز به درجه سرهنگ تمامی ارتقا یافت و در ضمن مدال درجة یک رستاخیز را دریافت کرد، سپس به فرماندهی تیپ و پادگان عشرتآباد منصوب شد. اسکندر آزموده پس از آنکه تا درجة سپهبدی ارتقا یافت بازنشسته شد و در سال 1347 توسط جمشید آموزگار وزیر دارایی دولت هویدا، که خویشاوند نزدیک او بود به معاونت وزارت دارایی و سرپرستی کل گمرک تعیین شد. سپهبد آزموده تا سال 1353 در این پست ابقا بود تا اینکه در این سال بار دیگر خویشاوندش جمشید آموزگار وزیر کشور، او را به استانداری آذربایجان شرقی تعیین کرد.
با آغاز انقلاب اسلامی، در ۲۹ بهمن ۱۳۵۶ تظاهرات عظیمی در مخالفت با رژیم پهلوی و یادبود چهلمین روز شهادت شهدای قم در تبریز برگزار شد که این تظاهرات با کشتار مردم پایان یافت. مسئول مستقیم واقعة تبریز از سوی ستاد بزرگ ارتشتاران سپهبد اسکندر آزموده، استاندار وقت شناخته شد. به همین علت برای خاموش کردن شعلههای نارضایتی و آرام کردن مردم تبریز 30 بهمن 1356 آزموده از سمت خود برکنار و به تهران احضار شد. او پس از مدتی کوتاه بدون سر و صدا موفق به خروج از کشور و راهی انگلستان شد.
منابع:
1. http://www.iichs.org نوشته فاطمه معزی
منبع:
- سایت مشاهیر تاریخ ما، اِنی کاظمی
- http://bashgah.net/fa/category/show/72469
تاریخ ما امیدوار است با انتشار بیوگرافی بزرگان تاریخ، قدمی در راستای بهبود وضعیت فرهنگی و حافظه تاریخی مردم کشورمان بردارد. / انی کاظمی
