زندگینامه جواد نوربخش

جواد نوربخش
(نورعلیشاه)
جواد نوربخش; (نورعلیشاه)
زادروز	۱۹ آذر ۱۳۰۵ ; کرمان، ایران
درگذشت	۱۹ مهر ۱۳۸۷; بمبری، آکسفورد، انگلستان
پیشه	روان‌پزشک، شاعر، نویسنده
لقب	نورعلیشاه کرمانی
منصب	پیر سلسلهٔ نعمت‌اللهی
همسر	پروانه دانشور
فرزندان	۳ پسر و ۲ دختر

جواد نوربخش (زاده:۱۹ آذر ۱۳۰۵، کرمان – درگذشت:۱۹ مهر ۱۳۸۷ آکسفورد) استاد روان‌پزشکی دانشگاه تهران، و پیر سلسلهٔ نعمت‌اللهی و نویسنده بود.

زندگی‌نامه

ایران

جواد نوربخش نوزدهم آذرماه ۱۳۰۵ خورشیدی در شهر کرمان متولد شد. او نواده شیخ کمال‌الدین نوربخش ـ از مشایخ بزرگ طریقت نوربخشیه ـ بود. به سال ۱۳۱۳ پس از فراگیری قرآن کریم و دیوان حافظ در مکتب‌خانه، به دبستان رفت؛ و پس از طی دورهٔ دوازده سالهٔ تحصیلات دبستانی و دبیرستانی در مدت ده سال، در خرداد ماه ۱۳۲۳ در رشتهٔ ادبی و شهریور ماه همان سال در رشتهٔ طبیعی موفق به دریافت دیپلم گردید. سال بعد با شرکت در آزمون ورودی رشته‌های حقوق و پزشکی دانشگاه تهران و پذیرش در هر دو رشته، از کرمان به تهران عزیمت و در رشتهٔ پزشکی دانشگاه تهران ثبت نام نمود.

با ورود به عالم تصوف، برای دیدار مونس‌علی‌شاه (میرزا عبدالحسین ذوالریاستین شیرازی) به دیدار او شتافت؛ و پس از چندی بدستور وی در خانقاه نعمت‌اللهی تهران ساکن گردید. با گذشت زمانی کوتاه، مسؤولیت نگه‌داری کتاب‌خانه و ادارهٔ امور خانقاه و پذیرایی از درویشان در شب‌های جمعه به او محول گردید؛ و پس از چندی به مقام شیخ المشایخی سلسلهٔ نعمت‌اللهی منصوب شد.

پس از تکمیل دورهٔ پزشکی به سال ۱۳۳۱ خورشیدی، در سمت معاون ادارهٔ بهداری به شهرستان بم اعزام و پس از چندی به ریاست بهداری منصوب گردید. همزمان، رسیدگی به دراویش نعمت‌اللهی نواحی همجوار را مونس‌علی‌شاه به او واگذار کرد و وی به تهیهٔ زمین و احداث خانقاه در آن شهر اقدام نمود، که پس از تکمیل در سال ۱۳۳۲، بر دراویش سلسله نعمت‌اللهی وقف گردید.

با درگذشت مونس‌علی‌شاه در بیست و چهارم خردادماه ۱۳۳۲ و بر حسب وصیّت وی، هدایت سلسلهٔ نعمت‌اللهی به عهده جواد نوربخش (نورعلی‌شاه) سپرده شد.^[۱]

در طول ۵۵ سال زعامت جواد نوربخش بر سلسله نعمت‌اللهی، طالبان تصوف بسیاری تحت ارشادات وی طی طریقشان نمودند که از جمله مریدان بنام وی می‌توان از زین العابدین شاکری (صابر علی) متوفی ۱۳۵۶ شمسی، حسن کباری (وفاعلی) متوفی ۱۳۵۷ شمسی، محمود محسنی سیرجانی (روشن علی) متوفی ۱۳۵۷ شمسی، ماشاالله نیک طبع (وفاعلی) متوفی ۱۳۸۲ شمسی و پرویز ایلخانی پور (صادق علی) متوفی ۱۳۹۰ شمسی و محمد بهادر (عارف علی) که آخری در قید حیات می‌باشد نام برد.

او در سال ۱۳۳۳ با پروانه دانشور، از نوادگان وفاعلی‌شاه ازدواج کرد؛ و به سال ۱۳۳۵ پس از پایان خدمت پزشکی در شهرستان بم به اتفاق خانواده به تهران بازگشت. با اشتغال در بیمارستان روزبه، فعالیت علمی و تخصصی او در رشتهٔ پزشکی دانشگاه تهران آغاز شد. در سال ۱۳۴۲ شمسی تخصص خود را از دانشگاه سوربن فرانسه در رشته روانپزشکی دریافت کرد و پس از طی مراحل علمی، در سال ۱۳۵۰ به مقام استادی تمام وقت رشتهٔ روان‌پزشکی دانشگاه تهران نائل و در سال ۱۳۵۶ بازنشسته گشت.

طی این دوران علاوه بر ریاست انجمن روان‌پزشکی- به مدت دو سال – ریاست بیمارستان روزبه و ریاست گروه روان‌پزشکی دانشگاه تهران را نیز عهده‌دار بود؛ و برای ساخت بیمارستان اوین در تهران، تلاش نمود. از سال ۱۳۳۱ خورشیدی به بعد، افزون بر خدمات پزشکی و روان‌پزشکی، آثار و تألیفات و نتایج تحقیقات چندی در زمینهٔ علم روان‌پزشکی نیز از او انتشار یافته‌است.^[۲]^[۳]

مهاجرت به غرب

در تاریخ ۱۸ خرداد ۱۳۵۸ شمسی معادل ۱۹۷۹ میلادی و بعد از انقلاب ۱۳۵۷ ایران جواد نوربخش ایران را برای همیشه ترک گفت و ابتدا حدود ۴ سال در آمریکا بسر برد و سپس عازم لندن شد و تا ۱۹۹۳ میلادی در لندن ساکن بود. از سال ۱۹۹۳ میلادی تا پایان عمر در خانقاهی درمنطقه‌ای در نزدیکی شهر آکسفورد انگلستان اقامت گزید و به تألیف و انتشار کتاب‌های متعددی دربارهٔ تصوف پرداخت. با مهاجرت جواد نوربخش به مغرب زمین فعالیت‌های سلسله نعمت‌اللهی بیشتر به مغرب زمین توسعه یافت. ^{[نیازمند منبع]}

دیدگاه‌ها

در زمان حیات مونس علیشاه و پس از فوت وی، جواد نوربخش در قالب زعیم و پیر سلسلهٔ نعمت‌اللهی، نزدیک به ۶۰ سال تلاش‌هایی را برای ایجاد دگرگونی و اصلاح حال و کار پیروان طریقت و گسترش آن به تمام نقاط جهان انجام داد که بخشی از آن چنین است:

مبارزه با بیکاری و تن‌پروری
مبارزه با اعتیاد و تقبیح آن
شفقت و دوست داشتن خلق خدا
پرهیز از گوشه‌گیری و انزواطلبی
پرهیز از اظهار کشف و کرامات و مبارزه با خرافات
ارائه دیدگاه‌هایی پیرامون نظریهٔ وحدت وجود
گسترش خانقاه‌ها

هانری کوربن، مستشرق معروف فرانسوی، دربارهٔ جواد نوربخش چنین نوشته‌است: «در زمان حال دکتر جواد نوربخش قطب کنونی سلسله نعمت‌اللهی است و دامنه فعالیت‌های او در این زمینه به شدت گسترده‌است»^[۴]

اقدامات

انتشارات خانقاه نعمت‌اللهی
مؤسسهٔ انتشارات خانقاه نعمت‌اللهی به نشر کتاب‌هایی در زمینهٔ تصوف و عرفان ایرانی و اسلامی اقدام کرد؛ و کتاب‌هایی را که وی تألیف و تصحیح، یا تصنیف کرده‌اند، منتشر می‌کند. فعالیت انتشارات خانقاه نعمت‌اللهی از سال ۱۹۷۸ میلادی در خارج از ایران نیز آغاز شد. آثار وی به زبان‌های نظیر انگلیسی،^[۵] فرانسوی،^[۶] روسی^[۷] اسپانیایی،^[۸] ترجمه شده؛ و در شمارگانی وسیع، چاپ و در اختیار اهل تحقیق و ذوق و ادب و عرفان قرار گرفته‌است؛ در کنار چاپ و نشر کتب، از پاییز ۱۳۶۷ خورشیدی (۱۹۸۸ میلادی)، فصل نامهٔ صوفی نیز به سردبیری علی‌رضا نوربخش منتشر شد. علاوه بر کتب عرفانی، جواد نوربخش به اقتضای تخصص علمی و کار دانشگاهی، آثاری را در موضوعات گوناگون روان‌پزشکی و روان‌درمانی و روان‌کاوی – جداگانه یا همراه استادان دیگر – تصنیف و تألیف کرده‌اند، که مورد استفاده و مطالعهٔ پژوهندگان است.
بنیاد خیریهٔ نوربخش
جواد نوربخش این بنیاد را در سال ۱۹۹۴ میلادی، برابر با سال ۱۳۷۳ خورشیدی، با تولیت و ریاست خود تأسیس، که به وسیلهٔ هیئت امنای منصوب از طرف پیر سلسله نعمت‌اللهی اداره می‌شود. نخستین مرکز این بنیاد در تاریخ ۱۹۹۶/۳/۱۰ میلادی برابر با ۱۳۷۵/۱۲/۱۹ خورشیدی، جنب خانقاه نعمت‌اللهی شهر «پورتونووو» پایتخت کشور «بنین» در قارهٔ آفریقا -شهری با جمعیت نزدیک سیصد هزار نفر، که بیش از هفتاد درصد آن را مسلمانان تشکیل می‌دهند افتتاح کرد. دومین مرکز این بنیاد نیز درمانگاهی است جنب خانقاه نعمت‌اللهی شهر «ابیجان» پایتخت کشور «ساحل عاج»، که به سال ۲۰۰۰ میلادی (۱۳۷۹ خورشیدی) تأسیس شد. مراکز این بنیاد، وظیفهٔ انجام خدمات پزشکی و درمانی را – اغلب – رایگان یا با تخفیف ویژه برای شهروندان آن مناطق، بی تبعیض نژادی یا فرقه‌ای یا قبیله‌ای یا مذهبی – به ویژه برای سالمندان نیازمند – عهده‌دار است^[۹]
تأسیس خانقاه‌های نعمت‌اللهی
جواد نوربخش در طول زعامت خود متجاوز از ۶۰ خانقاه در ایران تأسیس کرد که همگی وقف خاص سلسله نعمت‌اللهی است. در حال حاضر اکثر این خانقاه‌ها توسط جمهوری اسلامی مسدود شده‌است. در زمان حیات، او توانست حدود ۳۳ خانقاه درآمریکا، کانادا، اروپا، استرالیا، مکزیک و آفریقا احداث کند که هم‌اکنون تمامی این خانقاه‌ها به صورت انجمن خیریه ثبت و اداره می‌شوند.

آثار و تالیفات

کتاب‌ها:

پیروی از سعدی، تهران، اسفند ۱۳۲۶ (با مقدمه علیمحمد خزاعی)، چاپخانه باقرزاده، شامل ۶ مخمس، یک مسدس در تضمین و یک غزل در استقبال از اشعار سعدی
۴ غزل در مجله نوردانش:۱۳۲۶/۷/۲۳ و ۱۳۲۶/۳/۱۰ و ۱۳۲۷/۱/۱۲ و ۱۳۲۷/۲/۳۰
آداب خانقاه، ۱۳۳۴
دیوان نوربخش به انضمام حقایق المحبه فی دقایق الوحده، ۱۲ نوبت چاپ: ۱۳۸۴–۱۳۳۵
فرهنگ نوربخش – اصطلاحات تصوف (دوره ۸ جلدی) دربرگیرنده ۳۵۹۴ اصطلاح تحت ۳۶ عنوان^[۱۰]
در خرابات^[۱۱]
در بهشت صوفیان^[۱۲]
معارف صوفیه (مجموعه ۷ جلدی)، ۱۳۶۶–۱۳۶۲ شمسی
دل و نفس، ۱۳۶۹، ۱۳۷۲، ۱۳۷۸
چهل کلام و سی پیام (دفتر اول و دوم)
جوانمردی، ۱۳۸۵
فقر و فقیر، ۱۳۶۲، ۱۳۸۲
کشکول نور
سگ از دیدگاه صوفیان
شیطان بزرگ «ابلیس»، ۱۳۶۴، ۱۳۸۶
مسیح در چشم صوفیان (به زبان انگلیسی)
مراد و مرید، ۱۳۳۳
زندگی و آثار شاه نعمت‌الله ولی کرمانی
پیران طریقت، ۱۳۵۸، ۱۳۸۳
بایزید بسطامی
حلاج (شهید عشق الهی)
حسن بصری پیر پیروان طریقت و راهنمای جوانمردان، ۱۳۷۵، ۱۳۷۹
جنید، ۱۳۸۰
شبلی (مست حق و مجذوب حقیقت)، ۱۳۷۶
ابوالحسن خرقانی، ۱۳۸۵
چهار پیر طریقت (حبیب عحمی، داود طائی، معروف کرخی، سری سقطی) ۱۳۷۵، ۱۳۷۹
مردان صوفی، ۱۳۷۴، ۱۳۷۹
زنان صوفی، ۱۳۶۳، ۱۳۷۹، ۱۳۸۱
پیران خراسان (دوره ۶ جلدی)، ۱۳۸۲–۱۳۸۱
پیران بلخ (ابراهیم بن ادهم، شقیق بلخی، حاتم اصم، احمد خضرویه، محمد بن فضل بلخی)، ۱۳۷۹
ذوالنون مصری
پیران و صوفیان نامی کرمان
گلستان جاوید، ۱۳۴۶–۱۳۳۵، ۱۳۷۳
گلزار مونس، ۱۳۲۸–۱۳۲۷، ۱۳۷۳
احادیث نبوی (جلد اول و دوم)، ۱۳۵۹خورشیدی، ۱۹۸۱ و ۱۹۸۳ میلادی
تفسیر منظوم سوره الحجرات، سوره ق، سوره الحشر به انضمام خطبه‌های مؤمنین و متقین علی بن ابی‌طالب، ۱۳۳۱–۱۳۳۰، ۱۳۵۶–۱۳۵۵، ۱۳۷۳

«مقالات – عرفان و تصوف»:

تاج – مجله مردم‌شناسی، دوره سوم، اداره کل هنرهای زیبای کشور، تهران ۱۳۳۸ و مجله صوفی، انتشارات خانقاه نعمت‌اللهی لندن، شماره ۱۳، تابستان ۱۳۷۰
سلسله نعمت‌اللهی – مجله مهر، دوره یازدهم، شماره‌های ۳ تا ۵، تهران ۱۳۴۴
عشق: شاهراه توحید (ارائه شده به کنفرانس جهانی صدمین سال سووامی ویوکناندا)، عارف هندی، ۸–۶ اوت ۱۹۹۳، واشینگتن، آمریکا – فصلنامه صوفی شماره ۲۰، پائیز ۱۳۷۲
The Nimatullahi, ‘Islamic Sprituality, Manifestations’, S H Nasr, (New York: Crossroad, 1991)

مقالات تصوف-روانشناسی:

عرفان و روانشناسی مولانا در داستان پادشاه و کنیزک – فصلنامه صوفی، انتشارات خانقاه نعمت‌اللهی لندن، شماره ۸، پائیز ۱۳۶۹
عرفان و روانشناسی مولانا در داستان فیلی در خانه‌ای تاریک – فصلنامه صوفی، شماره ۱۰، بهار ۱۳۷۰
روانشناسی پیران طریقت و حکمای ایرانی – در دو بخش – فصلنامه‌های صوفی، شماره ۵۱، تابستان ۱۳۸۰ و شماره ۵۲، پائیز ۱۳۸۰
۱۶ انشاء در زمنیه روانشناسی در مکتب تصوف، فصلنامه‌های صوفی

مقدمه بر آثار معاصرین:

یکسو نگریستن و یکسان نگریستن، فریدون مشیری، چاپ: شرکت سیروند، تهران، بدون تاریخ (دهه ۱۳۴۰)، انتشارت صفی علیشاه، تهران، ۱۳۶۷، ۱۳۷۹، ۱۳۸۱
از بلندای سحر (مجموعه شعر از احمد اسداللهی – شعله کرمانی)، انتشارات خانقاه نعمت‌اللهی، لندن ۱۳۷۲
مجموعه‌ای از اشعار Annemarie Schimmel با عنوان Nightingales Under The Snow، ناشر: Khaniqahi Nimatullahi Publications , London-New York, ۱۹۹۴، ۱۹۹۷
The Unveiling of Secrets, Diary of a Sufi Master (ترجمه کشف الاسرار روزبهان بقلی شیرازی) مترجم: Carl W. Ernst ناشر: Parvardegar Press, USA: 1997, ISBN 0-9644362-1-3
مجموعه‌ای از اشعار Herbert Mason باعنوان Disappearances, ناشر: Khaniqahi Nimatullahi Publications, London-New York, ۱۹۹۹

سخنرانی در مجامع بین‌المللی:

دانشگاه سربن، پاریس، فرانسه، بهار ۱۹۶۳ میلادی، عنوان سخنرانی: تصوف، قطره‌ای از دریا یا راهی به سوی حقیقت
سمپوزیوم خدا و انسان در فکر اسلامی معاصر، دانشگاه آمریکایی بیروت، ۶ تا ۱۰ فوریه ۱۹۶۷، عنوان سخنرانی: تصوف و عرفان در اسلام یا روش و هدف تصوف
کنفرانس جهانی میراث فرهنگی تصوف ایرانی در قرون وسطی (The Legacy of Mediaeval Persian Sufism)، برگزارکننده خانقاه نعمت‌اللهی با همکاری مرکز مطالعات خاورمیانه دانشکده مطالعات آسیا و آفریقای دانشگاه لندن، ۵ تا ۷ دسامبر ۱۹۹۰، عنوان سخنرانی: مفهوم اصل وحدت وجود از نظر عقل و عشق
کنفرانس جهانی تصوف ایرانی از آغاز تا مولانا (Classical Persian Sufism from it’s Origins to Rumi)، برگزارکننده خانقاه نعمت‌اللهی با همکاری دانشگاه جرج واشینگتن، آمریکا، ۱۱ تا ۱۳ می۱۹۹۲، عنوان سخنرانی: ویژگی‌های تصوف ایرانی در قرن‌های اول تا هفتم هجری

آثار و تالیفات زیر به کوشش وی تصحیح و منتشر گردیده‌است:

گلشن راز – شیخ محمود شبستری، ۱۳۵۵، ۱۳۸۲
رساله حقّ‌الیقین – شیخ محمود شبستری، ۱۳۵۴، ۱۳۸۲
تحفه اهل العرفان – شرف الدین ابراهیم بن صدرالدّین روزبهان ثانی، ۱۳۴۹، ۱۳۸۲
عبهرالعاشقین – روزبهان بقلی شیرازی، ۱۳۴۹، ۱۳۸۰
رسالهالقدس و رسالهٔ غلطات‌السالکین – روزبهان بقلی شیرازی۱۳۵۱، ۱۳۸۱
رساله سوانح و رساله‌ای در موعظه – شیخ احمد غزالی، ۱۳۵۲، ۱۳۸۱
رساله‌های سیدنورالدین شاه نعمت‌الله ولی – شاه نعمت‌الله ولی، ۴ جلد، ۱۳۵۷–۱۳۵۵
مونس السالکین – میرزا عبدالحسین ذوالریاستین «مونسعلیشاه»
دیوان مونس – میرزا عبدالحسین ذوالریاستین «مونسعلیشاه»، ۱۳۳۰، ۱۳۴۵
برهان السالکین – میرزا عبدالحسین ذوالریاستین «مونسعلیشاه»، ۱۳۵۴
مجمع البحار – مظفرعلیشاه کرمانی، ۱۳۴۴
کلیات اشعار شاه نعمت‌الله ولی – شاه نعمت‌الله ولی، ۱۱ نوبت چاپ، ۱۳۸۵–۱۳۴۹
دیوان مشتاقیه – مظفرعلیشاه کرمانی، ۱۳۴۷
جنات الوصال – نورعلیشاه، رونق‌علیشاه، نظام‌علیشاه
دیوان نورعلیشاه اصفهانی – نورعلیشاه اصفهانی، ۱۳۴۹، ۱۳۸۱
دیوان حیاتی کرمانی – بی‌بی حیاتی کرمانی، ۱۳۴۹، ۱۳۸۱
مجموعه‌ای از آثار نورعلیشاه اصفهانی – نورعلیشاه اصفهانی، ۱۳۵۰
کشف المعارف – حاج زین‌العابدین شروانی «مستعلی‌شاه»، ۱۳۵۰
کبریت‌احمر و بحرالاسرار – مظفرعلیشاه کرمانی، ۱۳۵۰
مراحل‌السّالکین – مجذوبعلی‌شاه همدانی، ۱۳۵۱
غرایب – رونق‌علی‌شاه کرمانی، ۱۳۵۲
دیوان صدرالممالک اردبیلی – صدرالممالک اردبیلی، ۱۳۵۲
رساله لمعات و رساله اصطلاحات – فخرالدین ابراهیم عراقی، ۱۳۵۳، ۱۳۸۲
مرآت‌الحقّ – مجذوبعلی‌شاه همدانی، ۱۳۵۳
شرح لعمات – شاه نعمت‌الله ولی، ۱۳۵۴
شطرنج العرفا، ۱۳۴۰

جواد نوربخش و روانپزشکی در ایران

تاریخچه

جواد نوربخش در سال ۱۳۳۱ (دانشنامه شماره ۱۸۵۵۶) از دانشکده پزشکی فارغ‌التحصیل شد. در تاریخ ۱۳۳۱/۱۰/۲۳ به سِمَت معاونت و متعاقباً طی حکم ۱۳۳۳/۱۲/۲–۴۶۰۲۲ وزیر بهداری به سمت ریاست اداره بهداری شهرستان بم در استان کرمان منصوب گردید. تاریخچه‌ای از طی مدارج علمی – پزشکی از آن زمان:

۱۳۳۵/۳/۲۸ – تأیید مدرک پزشکی (با توجه به تکمیل دوره خدمت) – کارت پزشکی شماره ۵۸
خرداد ۱۳۳۶ – آغاز به کار در بیمارستان روزبه – تهران
۱۳۳۹/۲/۱۳ – ریاست درمانگاه بخش بیماری‌های روانی بیمارستان روزبه (حکم شماره ۲/۸۴۸ سردبیر دانشکده پزشکی)
۱۳۴۲–۱۳۴۱ (به مدت ۹ ماه) – تحصیل در بیمارستان سنت آن پاریس و دریافت دیپلم آسیستان اترانژه از دانشکده پزشکی پاریس (قبولی در امتحان بورسیه سفارت فرانسه و استفاده از بورسیه)
۱۳۴۴ – احراز سمت دانشیار بیماری‌های اعصاب دانشکده پزشکی (مصوبه پنجاهمین جلسه هیئت ممیزه دانشکده پزشکی مورخ ۱۳۴۳/۱۲/۱۶)
۱۳۴۵/۵/۲۲ – ریاست بخش ۲۰ تختخوابی زنانه مربوط به تشکیلات روانی یک بیمارستان روزبه
۱۳۴۸/۱/۲۷- ارتقا به پایه چهار دانشیاری روانی (حکم ۳۸۱۷ رئیس دانشگاه تهران)
۱۳۴۹/۱۱/۱۰ – ریاست مرکز مشاوره و راهنمایی دانشجویان دانشگاه تهران (حکم ۷۲۰۲۰ ریاست دانشگاه تهران)
۱۳۵۰/۱۲/۱۱ – ارتقا به استادی تمام وقت گروه روانپزشکی دانشگاه تهران (حکم ۵۴۷۳۱ ریاست دانشگاه تهران)
۱۳۵۶–۱۳۵۲ – دارای سمت‌های: ریاست انجمن روانپزشکان ایران (۲ سال)، مدیریت گروه روانپزشکی دانشگاه تهران، ریاست بیمارستان روزبه

آثار و تألیفات پزشکی-روانپزشکی

مقالات:

پریشان روانی‌های زایمانی (با همکاری هزارخانی، زیرنظر رضاعی) – نامه دانشکده پزشکی سال ۱۶، شماره ۹، خرداد ۱۳۳۸
طب روحانی (ترجمه رساله‌ای از جمال الدین ابی الفرج عبدالرحمن ابن جوزی) – مجله بهداشت روانی، سال اول، شماره ۵، شهریور ۱۳۳۸
تماس با بیمار روانی، راهنمای افراد در تماس با بیمار روانی (با همکاری رضاعی) – مجله بهداشت روانی، سال اول، شماره ۶، مهر ۱۳۳۸
یادی از ژان لرمیت (ترجمه و اقتباس از مقاله پروفسور آلاژوننین) – مجله بهداشت روانی، سال اول، شماره ۹، دی ۱۳۳۸
نمو هوشی طفل در دوره قبل از دبستان، نقش خانواده در رشد روانی کودک (ترجمه و اقتباس از سخنرانی پروفسور ویتور فونتس، با همکاری محمد گیلانی) – نامه دانشکده پزشکی دانشگاه تهران، سال ۱۷، شماره ۱۰، تیر ۱۳۳۹
بررسی اجمالی آفازی (با همکاری عزالدین معنوی و فیروز نقش تبریزی) – نامه دانشکده پزشکی، سال ۲۲، شماره ۵، بهمن ۱۳۴۳
فرضیه‌های روانشناسی الکتروشک (با همکاری سیروس ایزدی) – نامه دانشکده پزشکی، سال ۲۵، شماره ۵، بهمن ۱۳۴۶
فراموشی اسامی خاص (اقتباس از نوشته‌های فروید، باهمکاری بهرامی و معنوی) – مجله دانشکده پزشکی تهران، سال ۲۵، شماره ۱۰، تیر ۱۳۴۷
شخصیت و اختلالات رفتاری در کودکان مصروع (با همکاری گیلانی و سیروس ایزدی) – مجله دانشکده پزشکی تهران، سال ۲۶، شماره ۱، مهر ۱۳۴۷
روانشناسی کم حوصلگی (اثر رابرت کوپر، ترجمه با همکاری معنوی)، مجله دانشکده پزشکی، سال ۲۶، شماره ۴، دی ۱۳۴۷
خصوصیات بالینی اسکیزوفرنی در کودکان (با همکاری ایزدی) مجله دانشکده پزشکی، سال ۲۶، شماره ۱۰، تیر ۱۳۴۸
پندارها و کردارهای وسواسی کودکان (با همکاری ایزدی) – مجله طب عمومی نشریه دانشکده پزشکی تهران، سال ۹، شماره ۱، آبان ۱۳۴۸
یوگا و روانکاوی (ترجمه و گردآوری براساس مقاله هارجاند سینگ: The British Journal of Psychiatry, vol. 116, no. ۵۳۱٬۱۹۷۰) – مجله طب عمومی، سال ۹، شماره ۶، شهریور ۱۳۴۹
Le SOUFISME (موضوعات: تصوف از نظر روانکاوی، مقایسه پدیده ترانسفر در روانکاوی با ارادت در تصوف) – Le Monde Islamique, Paris, France, 1re, No 2 Fevrier, No 3, Mai, No 4, Juillet-Alout, ۱۹۷۱ (به زبان فرانسوی)
What is Sufism, A Comparison between Sufism and Psychoanalysis (تصوف چیست؟ مقایسه‌ای بین تصوف و روانکاوی):

International Journal of Psychaitry, Vol. 34, No. ۳ & ۴، ۱۹۷۸ USA و What the Sufis Say, KNP, 1980, USA و Sufi Journal, Issues ۵ & ۶، KNP 1990, London

سخنرانی‌ها:

علل فامیلی و اجتماعی نِوروزها به ویژه در ایران، سمپوزیوم نِوروزها ۳۰–۲۵ آذر ۱۳۴۰، دانشکده پزشکی – بیمارستان روزبه، نامه دانشکده پزشکی، سال ۱۹، شماره ۷، فروردین ۱۳۴۱
خودکشی در بیماران اسکیزوفرنی به ویژه در ایران، سمپوزیوم اسکیزوفرنی در ایران ۱۸–۱۲ دیماه ۱۳۴۳، بیمارستان روزبه، گروه روانپزشکی دانشکده پزشکی تهران، مهر ۱۳۴۶
سخنرانی افتتاحیه، سمپوزیوم جهانی مطالعات اپیدمیولوژی‌های روانی، انجمن روانپزشکی ایران با همکاری انجمن جهانی روانپزشکی ۳۰ اردیبهشت تا ۱ خرداد ۱۳۵۳، برگزاری در آمفی تئاتر بیمارستان روزبه، چاپ سخنرانی و گزارش: International Symposium on Epidemiological Studies in Psychiatry, Tehran, May 20-22 1974, Page J و «سمپوزیوم اپیدمیولوژی بیماری‌های روانی در بیمارستان روزبه (انگلیسی و فارسی)، مجله روانپزشکی، سال ۶ شماره ۳ (ویژه)، شهریور ۱۳۵۳

کتاب‌ها و جزوات:

سمیولوژی بیماری‌های روانی (ترجمه و اقتباس کتاب روانپزشکی گیرو)، انتشارات دانشگاه تهران ۷۶۹، ۱۳۴۱ شمسی
نقیصه‌های عقلی، باهمکاری غلامرضا بهرامی و عزالدین معنوی، انتشارات مجله بهداشت روانی، دیماه ۱۳۴۴
نِوروزها «حالات عصبی»، با همکاری معنوی، ابراهیم هاشمی و مقدمه جهانشاه صالح، انتشارات دانشگاه تهران، ۱۳۴۵
روانشناسی بالینی (جلد ۱)، باهمکاری معنوی، فیروز نقش تبریزی و سیروس عظیمی، انتشارات دانگاه تهران ۱۱۰۷، فروردین ۱۳۴۶
روانشناسی بالینی (جلد ۲)، با همکاری معنوی، نقش تبریزی و عظیمی، چاپ فرودسی، شماره ثبت کتابخانه ملی ۲–۱۳۵۴/۱/۲۰، اسفند ۱۳۵۳
روانپزشکی برای دانشجویان پزشکی و پزشکان عمومی، با همکاری معنوی، سیروس ایزدی و محمود قربانی، انتشارات مجله بهداشت روانی، ۱۳۵۱
تشخیص و درمان فوری در روانپزشکی (اورژانس روانپزشکی)، با همکاری بهرامی، انتشارات دانشگاه تهران ۱۰۰۸، ۱۳۴۸
مکتب‌های روانشناسی، با همکاری بهرامی، انتشارات دانشگاه تهران ۱۲۴۸، مرداد ۱۳۴۸
بیماری‌های روانی کودک (جلد ۱)، با همکاری محمد گیلانی و معنوی، انتشارات دانشگاه تهران ۱۲۹۱/۱، مرداد ۱۳۴۹
بیماری‌های روانی کودک (جلد ۲)، با همکاری گیلانی و معنوی، چاپخانه میهن، ۱۳۵۳
اختلالات تصویر بدن از نظر روانپزشکی، با همکاری معنوی و کریم امیرخسروی، شهریور ۱۳۴۹
فعالیت جنسی زنان و اختلال آن، با همکاری معنوی و امیرخسروی، چاپ میهن، شماره ثبت کتابخانه ملی: ۴۷۸–۱۳۴۹/۵/۱۸، ۱۳۴۹
محرومیت حواسی و شستشوی مغزی، با همکاری معنوی و امیرخسروی، بهمن ۱۳۵۲
انتقال و انتقال متقابل (ترجمه Transference and Counter Transference اثر هاینریش راکر، انتشارات دانشگاه تهران ۱۳۷۴، اسفند ۱۳۵۲
تاریخ روانپزشکی، با همکاری معنوی و امیرخسروی، چاپ میهن
شخصیت و اختلالات آن، با همکاری معنوی، ایزدی و قربانی،

مجموعه جزوات و کتاب‌ها برای دانشجویان پزشکی و پزشکان و برخی برای نزدیکان بیمار روانی، باهمکاری معنوی و نقش تبریزی، ناشر مجله بهداشت روانی:

علم سیبرنتیک و روانپزشکی، تیر ۱۳۴۴
شخصیت و رشد آن، مرداد ۱۳۴۴
روان درمانی یا پسیکوتراپی، شهریور ۱۳۴۴
مکانیسم‌های دفاعی «روانی»، مهر ۱۳۴۴
پرستاری روانی، آبان ۱۳۴۴
مددکاری اجتماعی، آذر ۱۳۴۴
علم ارتباطات و روانپزشکی، دی ۱۳۴۴
اصول اداره بیمارستان روانی، بهمن ۱۳۴۴
علل و ماهیت بیماری‌های روانی، اسفند ۱۳۴۴
پسیکودرام با تئاتر درمانی در بیماری‌های روانی ۱۳۴۵
اگزیستانسیالیسم و روانپزشکی، اردیبهشت ۱۳۴۵
اعتیاد به مواد مخدر و درمان آن، خرداد ۱۳۴۵
اعتیاد به الکل و درمان آن، مرداد ۱۳۴۵
روانپزشکی قانونی، شهریور ۱۳۴۵
بیماری‌های غدد مترشحه داخلی و روانپزشکی، مهر ۱۳۴۵
معاینه بیماری روانی
مصاحبه با بیمار روانی
رفتارهای وسواسی
انحرافات جنسی و درمان آن
ناتوانی‌ها و اختلالاهای جنسی مردها و درمان آن

سایر اقدامات

۱- برگزاری اولین سمپوزیوم جهانی مطالعات اپیدمیولوژی‌های روانی با همکاری انجمن جهانی روانپزشکی در تهران، ۱۳۵۳ خورشیدی

۲- اقدامات عمرانی زیر با کوشش، پیگیری و تحت نظارت وی در بیمارستان روزبه به انجام رسید:

نظارت بر اجرای احداث بخش ۳۰ تختخوابی با هزینه ورثه نوشیروانی
کوشش و نظارت بر احداث ساختمان تریا و آشپزخانه با کمک بودجه سازمان برنامه و بودجه
کوشش و نظارت بر (از محل بودجه بیمارستان):
- احداث خیاط خانه
- احداث تأسیسات زباله‌سوزی
- احداث انبار و تأسیسات باغبانی
احداث بخش روانشناسی و کاردرمانی به هزینه شخصی و کمک‌های دوستان
احداث بخش ۲۰ تختخوابی کودک با بودجه ورثه نوشیروانی
احداث کتابخانه و کلاس درس با بودجه ورثه نوشیروانی
ساخت آمفی تئاتر به هزینه شخصی (این آمفی تئاتر اولین سالن مدرن در عصر خود برای برگزاری کنفرانس‌های علمی و محل برگزاری اولین سمپوزیوم جهانی مطالعات اپیدمیولوژی‌های روانی در تهران بود)

۳- مشارکت در و نظارت مستقیم و متداوم بر احداث کلینیک روانی اوین در تهران و اهدای تمام سهم خود (سه دانگ) به دانشگاه تهران بعد از انقلاب.

پایان خدمت

جواد نوربخش پس از ۲۵ سال خدمت به جامعه پزشکی خصوصاً روانپزشکی ایران، در سال ۱۳۵۶ بازنشسته گردید.

زندگینامه جواد نوربخش