زندگینامه محمد علی فردین

فردین اولین فعالیت سینماییش را با فیلم در فیلم دو قلوها بنقش بدلکار ناصر ملک مطیعی با صورت باند پیچی شده ظاهر و وارد سینما شد. و بعد در فیلم چشمه آب حیات همراه با ایرج قادری که اولین فعالبت سینمایی هر دو محسوب می‌شود ظاهر شد.

فردین با فیلم آقای قرن بیستم به شهرت رسید و با فیلم گنج قارون شهرت خود را صد چندان کرد. فیلم گنج قارون درست اندرکاران آن فکر می‌کردند که شانسی برای اکران ندارد به همین دلیل سیامک یاسمی کارگردان فیلم گنج قارون تمامی بلیط‌های هفته اول را خرید ولی نتیجه برعکس شد چون آغاز یک تحول در سینما بود. فردین در باره نقش‌هایی که در فیلم‌ها به سبک گنج قارون بازی می‌کرد احساس ناراحتی و یکنواختی می‌کرد و چون دلش می‌خواست در نقشی به غیر از علی بی غم … ظاهر شود اقدام به ساخت فیلم جهنم+من کرد که تمامی آن در کویر ساخته می‌شد. فردین در این باره گفته‌است که به حدی نقش‌ها برایم تکراری شده بود که در فیلمی به نام جهنم+من که در ان نه از کافه، نه آواز بود و ما فقط می‌توانستیم یک ساعت و نیم فیلمبرداری کنیم چون در ساعات دیگر امکان فیلمبرداری به علت گرما وجود نداشت.

بعضی از منتقدین فردین را به غرور محکوم کرده‌اند و دلیلشان این است که به عنوان مثال ناصر ملک مطیعی نقش‌های کوچک هم بازی می‌کرد ولی فردین فقط نقش اول را بازی می‌کرد. فردین شخصیتی در سینما بود که امکان آن وجود نداشت که در نقش‌های کوتاه بازی کند.

فردین یک ورزشکار بود او نائب قهرمان کشتی جهان در سال ۱۳۳۳ بود. او ابتدا از فوتبال شروع کرد نه به طور حرفه ای و پس از فوتبال به شنا ،ژیمناستیک وهالتر روی آورد و در پی یک اتفاق به کشتی روی آورد. او با اخذ مدرک دیپلم به سربازی رفت ودرجه دار نیروی هوایی شد و در سن ۱۸سالگی ازدواج نمودکه تا پایان عمر ادامه داشت. بازیگر مورد علاقه والگوی هنری او ناصر ملک مطیعی بود. اوتوسط ناصر ملک مطیعی و با بازی درفیلم چشمه آب حیات وارد سینما ایران شد. فردین با بازی درفیلم های(فردا روشن است و فریاد نیمه شب)به کارگردانی ساموئل خاکچیان که توانست عنوان بهترین و پرفروشترین فیلم سال را ازان خود کند فردین درسال۱۳۴۱اولین فیلمش را تهیه وخود آن را کارگردانی کرده است.است. از فیلم های مطرح او می توان به فیلم ساحل انتظار به کارگرانی سیامک یاسمی اشاره کرد. فردین در سال۱۳۴۳ با بازی درفیلم آقای قرن بیستم تیپ جدیدی را وارد سینما ایران کرد. فردین در سال ۱۳۴۳با بازی در فیلم های چون:گنج قارون و انسان ها و مسیر رودخانه لقب مرد اول سینمای ایران را بدست آورد. او در فیلم چرخ وفلک که بازسازی شده ی یک فیلم هندی(هندی آوراره به کارگردانی وبازیگری راج کاپور بود)به کارگردانی صابر رهبر بازی کرد. در سال ۱۳۴۷فردین با استفاده از یک داستان هندی فیلم معروف و مشهور سلطان قلبها را کارگردانی وبازی کرد. از آن زمان به بعد به فردین لقب سلطان قلبها رادادند این فیلم در جشنواره سپاس برنده جایزه بهترین فیلم وبهترین بازیگر مرد را به خود اختصاص داد. در همان سال فردین برای بازی در یک فیلم وسترن به نام وحالا روحت را به خدا بسپارکه در ایران با نام مردانه بکش به نمایش درآمد به ایتالیا رفت. نکته قابل توجه آن است که فردین در این فیلم در کنار ستارگانی مشهوری چون:فابیوتستی واتوره مانی بازی کرد و در تیتراژ نام او بالا تر از این ستارگان قراردارد.فردین پس از بازگشت از ایتالیا استودیویی به نام فرودین فیلم را تاسیس کرد. لازم به ذکر است که فردین صاحب استودیو دالیا فیلم نیز بود. ولی همیشه فیلم ها را در فرودین فیلم تهیه می کرد.
فردین از سال ۴۸ به تهیه کنندگی نیز پرداخت در سال ۱۳۴۹به کارگردانی وبازی در سه فیلم پرفروش سال به نام های:قصر زرین-سکه شانس-یاقوت سه چشم-کوچه مردهااشاره کرد. درسال۱۳۵۰ فردین درفیلم همای سعادت محصول مشترک ایران وهند بازی کرد که در این فیلم بابازی در کنار ستارگان هند بر محبوبیت خود افزود. این فیلم در هندوستان با نام صبح وشام به نمایش درامد. فردین در فیلم های چون میعاد گاه خشم و راز درخت سنجد از جلال مقدم و بابا شمل از حاتمی نیز نقش آفرینی کرده است . فیلم بابا شمل برنده جایزه دومین فیلم سال از جشنواره سپاس شد . بعد از این فردین فقط در فیلم هایی که خود تهیه کننده وکارگردان ان بود بازی می کرد. ازاین فیلم ها می توان به فیلم های چون:جهنم+من و در سال جبار سر جوخه فراری که در نوروز ۱۳۵۲به فروش سرسام آوری رسید. فردین درسال ۱۳۵۳دوباره پرکار شد ودر فیلم هایی چون جوانمرد و ناجورها بازی کرد اودر سال ۱۳۵۵ در فیلم غزل با شخصیت متفاوتی ایفا نقش نمود.آخرین فیلم او فبل از انقلاب برفرازآسمانها بود که خود او کارگردانی وتهیه کنندگی انرا بر عهده داشت.فردین پس از انقلاب در آخرین فیلم خود ساخته ایرج قادری به نام برزخی ها ایفا نقش نمود ودر همان فیلم وداع تلخ فردین از سینما ایران به چشم می خورد.فردین بعداز انقلاب به کار فرش فروشی وسپس به کار قنادی روی آورد.فردین دوست صمیمی جهان پهلوان تختی بود وپدری مهربان برای چهار فرزند خود وحامی مستضعفان بود.ما خبر فوت فردین را از یک رادیو بیگانه شنیدیم.

مرحوم فردین در سال۷۷-۷۸ مصاحبه‌ای با رضا کیانیان انجام داد که البته بعد از فوت آن مرحوم منشر شد. نام کتاب ناصر و فردین است. همچنین در این کتاب با ناصر ملک مطیعی نیز مصاحبه شده‌است. تیتر روزنامه‌ها پس از فوت فردین از زبان بازیگران سینمای ایران: جمشید مشایخی:دیگر کسی به محبوبیت او نمی‌رسد.  مجید مظفری:نمی توانیم نام فردین را از سینما ایران جدا کنیم.  عزت الله انتظامی:فردین محبوب تر از همیشه.  ایرج راد:فردین یک پدیده بود. او مرد عشق بود و وفادار زندگی آری برین مرد خدا می‌توان گریست.

کارگردان

1. بر فراز آسمانها (۱۳۵۷)
2. قرار بزرگ (۱۳۵۴)
3. قصه شب (۱۳۵۲)
4. جهنم + من (۱۳۵۱)
5. قصر زرین (۱۳۴۸)
6. سلطان قلبها (۱۳۴۷)
7. حاتم طائی (۱۳۴۵)
8. گدایان تهران (۱۳۴۵)
9. خوشگل خوشگلا (۱۳۴۴)
10. عشق و انتقام (۱۳۴۴)
11. گرگهای گرسنه (۱۳۴۱)                                                                                                 نویسنده
    1. قصه شب (۱۳۵۲)
    2. سلطان قلبها (۱۳۴۷)
    3. حاتم طائی (۱۳۴۵)
    4. خوشگل خوشگلا (۱۳۴۴)
    5. عشق و انتقام (۱۳۴۴)

     مشاور فیلمنامه

    1. قرار بزرگ (۱۳۵۴)

     بازیگر

    1. برزخی‌ها (۱۳۶۱) (در نقش علی فرح تاج شیراز هوابرد)
    2. بر فراز آسمانها (۱۳۵۷)
    3. غزل (۱۳۵۵)
    4. تعصب (۱۳۵۴)
    5. قرار بزرگ (۱۳۵۴)
    6. جوانمرد (۱۳۵۳)
    7. سلام بر عشق (۱۳۵۳)
    8. شکست ناپذیر (۱۳۵۳)
    9. مواظب کلات باش (۱۳۵۳)
    10. ناجورها (۱۳۵۳)
    11. جبار سرجوخه فراری (۱۳۵۲)
    12. قصه شب (۱۳۵۲)
    13. جهنم + من (۱۳۵۱)
    14. ایوب (۱۳۵۰)
    15. بابا شمل (۱۳۵۰)
    16. راز درخت سنجد (۱۳۵۰)
    17. مرد هزار لبخند (۱۳۵۰)
    18. مردان خشن (۱۳۵۰)
    19. میعادگاه خشم (۱۳۵۰)
    20. همای سعادت (۱۳۵۰)
    21. یک خوشگل و هزار مشکل (۱۳۵۰)
    22. سکه شانس (۱۳۴۹)
    23. کوچه مردها (۱۳۴۹)
    24. مردی از جنوب شهر (۱۳۴۹)
    25. یاقوت سه چشم (۱۳۴۹)
    26. بهشت دور نیست (۱۳۴۸)
    27. دنیای پر امید (۱۳۴۸)
    28. قصر زرین (۱۳۴۸)
    29. نعره طوفان (۱۳۴۸)
    30. خشم کولی (۱۳۴۷)
    31. سلطان قلبها (۱۳۴۷)
    32. طوفان بر فراز پاترا (۱۳۴۷)
    33. مردانه بکش (۱۳۴۷)
    34. چرخ فلک (۱۳۴۶)
    35. شکوه جوانمردی (۱۳۴۶)
    36. طوفان نوح (۱۳۴۶)
    37. امیرارسلان نامدار (۱۳۴۵)
    38. جهان پهلوان (۱۳۴۵)
    39. حاتم طائی (۱۳۴۵)
    40. گدایان تهران (۱۳۴۵)
    41. مردی از تهران (۱۳۴۵)
    42. ببر کوهستان (۱۳۴۴)
    43. خوشگل خوشگلا (۱۳۴۴)
    44. عشق و انتقام (۱۳۴۴)
    45. قهرمان قهرمانان (۱۳۴۴)
    46. گنج قارون (۱۳۴۴)
    47. مو طلایی شهر ما (۱۳۴۴)
    48. آقای قرن بیستم (۱۳۴۳)
    49. انسان‌ها (۱۳۴۳)
    50. ترانه‌های روستائی (۱۳۴۳)
    51. جهنم زیر پای من (۱۳۴۳)
    52. دهکده طلایی (۱۳۴۳)
    53. مسیر رودخانه (۱۳۴۳)
    54. زن‌ها فرشته‌اند (۱۳۴۲)
    55. ساحل انتظار (۱۳۴۲)
    56. زمین تلخ (۱۳۴۱)
    57. طلای سفید (۱۳۴۱)
    58. گرگهای گرسنه (۱۳۴۱)
    59. بیوه‌های خندان (۱۳۴۰)
    60. دختری فریاد می‌کشد (۱۳۴۰)
    61. فریاد نیمه شب (۱۳۴۰)
    62. فردا روشن است (۱۳۳۹)
    63. چشمه آب حیات (۱۳۳۸)
    64. دوقلوها (۱۳۳۸)
    65. شوالیه تاریکی (۱۳۴۰)

     تهیه کننده

    1. بر فراز آسمانها (۱۳۵۷)
    2. قرار بزرگ (۱۳۵۴)
    3. قصه شب (۱۳۵۲)
    4. جهنم + من (۱۳۵۱)
    5. سکه شانس (۱۳۴۹)
    6. خوشگل خوشگلا (۱۳۴۴)
    7. گرگهای گرسنه (۱۳۴۱)

     تدوین

    1. قرار بزرگ (۱۳۵۴)