زندگینامه همفری دیوی
بیوگرافی همفری دیوی
در زندگی نامه همفری دیوی اینگونه آمده است که :همفری دیوی دانشمند انگلیسی در ۱۷ دسامبر سال ۱۷۷۸ در پنزانس انگلیس دیده به جهان گشود. همفری بزرگترین پسر خانواده اش بود که از طبقه متوسط جامعه بودند. همفری تحصیلات ابتدایی را در مدرسه گرامر که در نزدیکی پنزانس بود شروع کرد و آغاز تحصیلاتش در سال ۱۷۹۳ بود. همفری دیوی هنگامی که نزد یک دارو فروش جراح شاگردی میکرد برنامه خودآموزش شامل الهیات، جغرافیا، هفت زبان و تعدادی موضوعهای علمی برای خود طرح ریزی نمود. او به مطالعه فلسفه پرداخت و از طریق آثار نیکلسون و لاووازیه شیمی آموخت. وی بسیار مهربان و سرزنده بود و از قوه تخیل بسیار بالایی برخوردار بود. او دوستدار ترکیب کردن کلمات برای ساختن شعر بود. همچنین آتش بازی، ماهیگری، دویدن و جمع آوری مواد معدنی از دیگر تفریحات او بود. یکی از عادات و علایق همفریاین بود که یک جیبش را با قلاب ماهیگیری پر کند و جیب دیگرش را با نمونه های سنگ که جمع کرده بود. وی هرگز در دوران زندگی اش علاقه قلبیش را به طبیعت از دست نداد. در جوانی بسیار بی ریا و ساده دل بود.
همفری دیوی با دیویس ژیلبرت دوست صمیمی بود. بعدها ژیلبرت “رئیس جمهور جامعه سلطنتی” (۳۰-۱۸۲۷) به او پیشنهاد داد که از کتابخانه اش استفاده کند و به او یک لابراتوار شیمی داد که در آن دوران بسیار نادر و عالی بود و او در آنجا با طبیعت گرما، نور و الکتریسیته آشنا شد. همفری در لابراتوار کوچکش گاز نیترواکسید “گاز خنده آور” را آماده و استنشاق نمود و ادعا کرد که این گاز دارای خواص بیهوش کننده می باشد. در سال ۱۸۰۷ همفری به عنوان منشی جامعه سلطنتی برگزیده گردید.
در سال ۱۸۱۵ همفری دیوی لامپ بی خطری اختراع کرد که نامش را در تاریخ زنده کرد. این دانشمند انگلیسی در فیزیک و شیمی تحقیقات جالب و جامعی کرده است. سدیم، پتاسیم، کلسیم، باریم، منیزیوم و استرانسیم را جدا کرد. مطالعاتی در باب گاز خنده آور انجام داده است. در الکتروشیمی بررسی های عالمانه ای کرد. چراغ بی خطری را که دیوی اختراع کرد خطر انفجار در معادن ذعال سنگ را از بین برد. اگرچه شیمیدانان از زمان درازی احتمال داده بودند که خاکهای قلیایی اکسید فلزهایی باشند با این حال طبیعت سود و پتاس تا اوایل قرن ۱۹ مورد بررسی قرار نگرفته بود. حتی لاووازیه در این مورد نظر مشخصی نداشت. او نمی دانست که جزء اصلی سود و پتاس چیست و حدس میزد که ازت یکی از اجزای تشکیل دهنده مواد است. به نظر میرسد که این اشتباه از شباهت میان نمک های سدیم و پتاسیم با نمک های آمونیوم مایه گرفته است. امتیاز تعیین این اجزا از آن همفری دیوی می باشد. ابتدا ناکامی عرصه را بر وی تنگ کرده بود به این معنا که نمی توانست به کمک یک پیل گالوانیک از سود و پتاس فلز استخراج کند. به زودی وی به خطای خودش پی برد و فهمید که با به کار بردن محلول آبی اشباع شده وجود آب مانع از تجزیه نمک ها میشود.
در اکتبر سال ۱۸۰۷ همفری دیوی تصمیم گرفت که پتاس را بی آب ذوب کند و به محض اینکه با این مذاب، الکترولیز را آغاز کرد دانه های کوچک مشابه جیوه و دارای جلای فلزی در روی قطب منفی که در ماده مذاب قرار داشت ظاهر شدند. برخی از دانه ها فوراً به حالت انفجاری سوختند و شعله درخشانی پدید آوردند. در حالیکه بقیه آنها آتش نگرفتند بلکه کدر شدند و با قشر نازک سفیدی پوشیده شدند. همفری از تجربه های متعددی که در این زمینه کرد نتیجه گرفت که آن دانه ها همان ماده ای هستند که وی در جستجویش است و این ماده هیدروکسید پتاسیم می باشد که شدیداً قابل اشتعال است. همفری آن فلز را به دقت مورد بررسی قرار داد و متوجه شد که وقتی با آب ترکیب میشود شعله حاصل از واکنش، ناشی از سوختن هیدروژن آزاد شده از آب است. وقتی همفری بر روی فلز تهیه شده از هیدروکسید پتاسیم بررسی های لازم را انجام داد به فکر جستجو در هیدروکسید پتاسیم افتاد و با به کار بستن همان روش قبلی موفق به جدا کردن فلز قلیایی دیگر شد. در زمان کوتاهی این دانشمند بررسی دقیق خواص پتاسیم و سدیم را به انجام رسانید. برخی شیمی دانان درباره طبیعت عنصری سدیم و پتاسیم تردید داشتند و تصور می کردند که آن دو ترکیبات قلیایی ها با هیدروژن هستند تا سرانجام گی لوساک و تنار به طور قطعی ثابت کردند که آنچه را که دیوی به دست آورده است در حقیقت عناصر ساده می باشند.
کشف همفری دیوی
منیزیم فلزی را نخستین بار در سال ۱۸۰۸ همفری دیوی به دست آورد. او برای این کار به همان روشی متوسط شد که برای تهیه سدیم و پتاسیم گرفته بود.
گذشته از این عناصر دیوی موفق به کشف کلسیم- باریم و استرانسیم نیز شد. همفری ثابت کرد که عناصر شیمیایی به عنوان “مواد اصلی” قدرت اسیدی یا قدرت قلیایی عمل نمی کنند و نتیجه گرفت که خواص شیمیایی تابعی از آرایشهای نسبی و نیز تابعی از ترکیبات ماده اند. او نشان داد که اکسیژو در واکنشهایش با اسید اوکسی موریاتیک هرگز بدون وجود آب تولید نمیشود و این اسید را جزو عناصر قرار داد و آن را “کلر” نامید.
همفری دیوی ماهیت و خواص اساسی ید را روشن ساخت. فقط با کار ۳ ماهه در مورد گاز انفجاری آتشدمه، تأیید کرد که عنصر اصلی تشکیل دهنده آن متان می باشد و فقط در دماهای بالا آتش خواهد گرفت. از میان کلیه کسانی که درباره پیل ولتا کار کرده اند همفری دیوی همواره تیز هوشتر از همه بود. وی از آغاز به نظریه واکنش شیمیایی تولید برق اعتقاد داشت و سرانجام ثابت کرد که در پیلهای برقکافت (الکترولیت) جریان برق ترکیبها را به عنصار متشکله خود تجزیه میکند و اجسام جدیدی را با ترکیب بوجود نمی آورد و وی همچنین رئیس مؤسسه “گاز درمانی” تامس بدوز در کلیفتن شد.
پس از ۵ سال که اولین کتاب شیمی خود نوشت در “مؤسسه پادشاهی” به تدریس و سخنرانی در شیمی مشغول گردید و آنجا را به مرکزی برای تحقیقات پیشرفته تبدیل نمود و خود نیز بیشتر حیات شغلیش را در آنجا گذرانید. همفری دیوی در رساله ای قدیمی به نظریه گرمایی (caloric) لاووازیه به علت وارد کردن مواد تخیلی و واژه ذهنی “گرمایی” حمله کرد و نظریه ای پرداخت که در آن گرما همچون حرکت و نور به عنوان ماده انگاشته میشد. به جای واژه “گرمایی” عبارت “حرکت رانشی” را پیشنهاد داد.
پروفسور همفری دیوی سرانجام در ۲۹ مه سال ۱۸۲۹ درشهر ژنو سوئیس درگذشت در حالیکه ۵۱ سال داشت.