زندگینامه تیم کوک، جانشین استیو جابز بزرگ

متولد یکم نوامبر ۱۹۶۰ در ایالت آلابامای آمریکا، کارشناس مهندسی صنایع از دانشگاه آوبرن و کارشناس ارشد MBA از دانشگاه دوک؛ اولین بار به استخدام IBM درآمد و دوازده سال همانجا ماند. سپس در سال ۱۹۹۴ به عنوان مدیر ارشد اجرایی در بخش فروش به شرکت «اینتلیجنت الکترونیکس» (Intelligent Electronics) رفت. بعدها در شرکت «کامپک» (Compaq) سمت معاونت بخش مواد را عهده‌دار شد. اما فقط شش ماه از شروع به کارش در کامپک گذشته بود که در تصمیمی پرریسک، اپلِ گرفتار در مشکلات آن روزها را انتخاب کرد و دیگر جایی نرفت تا درنهایت در آگوست ۲۰۱۱ بعد از درگذشت استیو جابز (مدیر عامل وقت و یکی از مؤسسان اپل)، به جانشینی او منصوب شد. آنچه خواندید خلاصه‌ای بود از زندگینامه‌ی «تیم کوک» (Tim Cook) که مدیر عامل کنونی اپل است و به گواه سهامِ رو به رشد این شرکت، توانسته ناو پرزرق‌وبرق جابز را به‌خوبی هدایت کند. در ادامه با بیوگرافی تیم کوک همراه ما باشید.

سالیان جوانی تیم کوک

«تیموثی دونالد کوک» (Timothy Donald Cook)، یکم نوامبر ۱۹۶۰ در شهر کوچک Robertsdale در آلابامای آمریکا به دنیا آمده و دومین فرزند در خانواده‌ای با سه پسر است. مادر او در زمینه‌ی ساخت مسکن فعالیت داشت و پدرش کارگر یک کارخانه‌ی کشتی‌سازی بود.

کوک تحصیلات متوسطه را در دبیرستان زادگاهش در سال ۱۹۷۸ و با رتبه‌ی دوم در میان هم‌کلاسی‌ها به اتمام رساند. «دانشگاه آوبرن» (Auburn University) آلاباما مقصد بعدی او بود. مدرک لیسانس را در رشته‌ی مهندسی صنایع در سال ۱۹۸۲ از این دانشگاه گرفت.

تیم برای تحصیلات تکمیلی، مهندسی را ادامه نداد. به جای آن، در آموزشکده‌ی تجارت فوکوای «دانشگاه دوک» (Duke University) رشته‌ی MBA خواند و در سال ۱۹۸۸ در میان ده دانشجوی برتر فارغ‌التحصیل شد.

سابقه‌ی کاری

تیم کوک به محض فراغت از تحصیل وارد زمینه‌ی کامپیوتر شد و به استخدام IBM درآمد. او تا مدیریت بخش آمریکای شمالی و تولید و توزیع کامپیوترهای شخصی در کل قاره‌ی آمریکا پیش رفت. بعد از ۱۲ سال IBM را ترک کرد و کارمند شرکت «اینتلیجنت الکترونیکس» (Intelligent Electronics) شد.

سه سال در سمت مسؤول بخش اجرایی خدمت کرد. سپس راهی شرکت «کامپک» (Compaq) شد و معاونت بخش متریال آن را به عهده گرفت. حضور او در شرکت کامپک دیری نپایید و پس از شش ماه آنجا را هم به مقصد شرکت اپل ترک کرد. علاوه بر این، تیم کوک در هیأت مدیره‌ی شرکت نایکی و بنیاد ملی فوتبال آمریکا عضویت دارد.

دوران حضور در اپل

تیم کوک سال‌ها بعد از پیوستن به اپل در یک سخنرانی در دانشگاه آوبرن گفت: «بزرگ‌ترین دستاورد من در زندگی، تنها نتیجه‌ی یک تصمیم بود؛ این که به اپل بروم.» اما این تصمیم آن موقع چندان هم ساده نبود.

او اوایل سال ۱۹۹۸ اپل را برای کار انتخاب کرد. قبل از آن که این شرکت دستگاه‌هایی مانند آی‌مک، آیفون و آیپد را بسازد؛ یعنی درست وقتی که اوضاع مالی اپل وخیم بود. آنطور که خود کوک می‌گوید، برای انتخاب این شغل با حرف‌های ناامید‌کننده‌ی زیادی مواجه شده است: «وقتی اپل کامپیوترهای مک را تولید می‌کرد، سال‌های متمادی آمار فروش نزولی بود و شرکت در مرز ورشکستگی قرار داشت. تنها چند ماه قبل از پذیرش این شغل، مایکل دل، مدیر عامل و مؤسس شرکت دل (Dell)، در سخنانی گفته بود اگر من جای مدیران اپل بودم درش را تخته می‌کردم و پول سهام‌داران را پس می‌دادم.»

کمی بعد از ورود کوک، اوضاع اندکی بهتر شد. او به عنوان مدیر ارشد اجرایی، وظیفه‌ی مدیریت فروش، خدمات و پشتیبانی بین‌المللی محصولات اپل را بر عهده داشت. افزون بر این، راهبری بخش مکینتاش شرکت را نیز انجام می‌داد و به امور فروش و تأمین قطعات رسیدگی می‌کرد. کمتر از یک سال پس از آمدن او، اپل به سوددهی رسید و گزارش‌های مالی آن سال امیدوار‌کننده شد.

سرانجام در آگوست ۲۰۱۱ تیم کوک به مدیر عاملی اپل رسید و جای استیو جابز که پس از یک سال تحمل سرطان فوت کرده بود را گرفت تا راه رشد این شرکت ادامه پیدا کند. او همچنین به عنوان یکی از سهام‌داران عمده به عضویت هیأت مدیره‌ی اپل درآمد.

تحت مدیریت او بزرگ‌ترین خرید تاریخ اپل در ماه می ۲۰۱۴ انجام شد و اپل «بیتس میوزیک» و «بیتس الکترونیکس» را با ۳ میلیارد دلار به تملک خود درآورد. مؤسسان بیتس هم به خدمت گرفته شدند و کوک در نامه‌ای به کارمندان شرکت نوشت: «امروز بعدازظهر خبر خرید بیتس میوزیک و بیتس الکترونیکس را اعلام کردیم. تجارت این دو به‌سرعت در حال رشد است و به ما در تکمیل اکوسیستم اپل برای توسعه‌ی دستگاه‌های شگفت‌انگیز کمک می‌کند. مشتریان عاشق آن‌ها خواهند شد.»

از آن موقع، اپل با مدیریت کوک آیفون را توسعه داده و تلاش کرده برای عقب نماندن از رقبا از الگوهای یکنواخت و ایستا فاصله بگیرد. اپل تحت رهبری او توانست آیفون‌های بسازد که دوباره سرمشق شرکت‌های رقیب شوند. علاوه بر آیفون، اپل در این مدت مدل‌های متنوعی از آیپد معرفی کرده است و تا پایان سال ۲۰۱۹ عملا یکه‌تاز حوزه‌ی تبلت‌ها بوده. سیستم‌های عامل iOS و macOS نیز پیشرفت کرده و طراحی متفاوتی به خود دیده‌اند. تیم کوک در دوران مدیریتش نشان داده که ریسک‌پذیر است و هیچ اِبایی از خلق محصولات جدید و سوق دادن مردم به محصولات نوآور ندارد. اولین گجت‌های پوشیدنی (اپل واچ) برای اولین بار در زمان او عرضه شد و مسیر جدیدی برای توسعه‌ی دستگاه‌های مشابه باز کرد.

درآمد و محل خرج

در نوامبر ۲۰۱۱، مجله‌ی «فوربز» (Forbes) تیم کوک را جزو قدرتمندترین افراد جهان قرار داد. بر اساس گزارش نیویورک تایمز در سال ۲۰۱۲، او بالاترین دریافتی در میان دیگر مدیران عامل شرکت‌های سهامی عام را داشته است.

حقوق کوک چیزی حدود ۹۰۰ هزار دلار در سال است، اما درآمد حقیقی‌اش از طرق مختلف ازجمله سهام و پاداش خیلی بیشتر از این‌هاست. او سال ۲۰۱۱ را با عایدی ۳۷۸ میلیون دلار به پایان رساند. با این همه کوک می‌گوید که در بند مادیات نیست و اعلام کرده تمام دارایی خود را صرف امور خیر خواهد کرد.

تیم کوک در دوران ترامپ و سرمایه‌گذاری در ایالات متحده

بعد از رسیدن دونالد ترامپ به ریاست جمهوری ایالات متحده، تیم کوک هم در میان مدیران ارشدی بود که برای مشورت دادن به او دعوت شدند.

سیاست اولیت دادن به کارآفرینی در آمریکا که توسط دولت ترامپ دنبال می‌شد در نهایت اپل و تیم کوک را مجبور کرد در اویل سال ۲۰۱۸ بپذیرد طی پنج سال سهم خود را برای تحقق این امر ادا و ۳۵۰ میلیارد دلار سرمایه به اقتصاد آمریکا تزریق کند.

برآورد شده است که در این مدت اپل بتواند ۲۰ هزار شغل جدید ایجاد کند. در همین راستا و در همان سال اول، ۵۵ میلیارد دلار برای ساخت امکانات جدید با بهره‌گیری از انرژی‌های تجدیدپذیر سرمایه‌گذاری شد.

علاوه بر این اپل و تیم کوک متعهد شده‌اند برای آموزش مهارت‌های رایانه‌ای به دانش‌آموزان و معلمان آمریکایی از انواع کمک‌های مالی و انسانی فروگذار نکنند.

در این مدت تمرکز شرکت اپل روی آمریکا باعث شد در فوریه‌ی ۲۰۱۹ وال استریت ژورنال گزارش دهد که محصول «اپل میوزیک» توانسته با پشت سر گذاشتن «اسپاتیفای» بیشترین ثبت نام را در این کشور را داشته باشد. البته طبق آخرین آمارها هنوز هم سرویس موسیقی اپل در سطح بین‌المللی از اسپاتیفای با اختلاف عقب‌تر است.

زندگی شخصی تیم کوک

تیم کوک عاشق تناسب اندام و اهل کوهنوردی است و گاهی هم رکاب می‌زند؛ مرتب به باشگاه می‌رود و زندگی سالمی دارد.

تعهد او به سحرخیزی زبان‌زد است. هر روز چهار و نیم صبح کارش را با چک کردن ایمیل‌ها شروع می‌کند.

تیم کوک «افراد، راهبرد و اجرا» را سه اصل مهم در مدیریت خود می‌داند و می‌گوید اگر این سه را به‌درستی کنار هم داشته باشید، حتما موفق می‌شوید.

به نظر شما بعد از گذشت چندین سال و رشد مالی عالی اپل، تیم کوک توانسته خود را از سایه‌ی سنگین استیو جابز رها کند و به جایگاهی که او در اپل داشت برسد؟ آیا او موفق شده راه مستقل خود را پیدا کند؟ اصلی‌ترین وجه تمایز شیوه‌ی مدیریت کوک و جابز را در چه می‌دانید؟