زندگینامه امیرحسین صدقیانی

امیرحسین صدقیانی معروف به حسین افندی (۱۰ دی ۱۲۸۱ در تبریز، ایران – ۱۳۶۱ (میلادی)) بازیکن و مربی فوتبال ایرانی بود. او بنیان گذار تیم ملی فوتبال ونخستین سرمربی تیم ملی فوتبال ایران است.
وی در تیم‌های فنرباغچه ترکیه و شارلروای بلژیک بازی کرد.صدقیانی در دوران بازیکنی خود در پست فوروارد بازی می‌کرد.

✔زندگینامه:
حسین صدقیانی در سال ۱۲۸۱ در شهرستان تبریز دیده به جهان گشود. ششمین سال سلطنت مظفرالدین شاه، فرزند همیشه بیمار ناصرالدین شاه. تبریز در آن سال ها یکی از مراکز بزرگ مشروطیت و فعالیت های سیاسی بود، بنابراین فضای تبریز برای حاج رسول آقا، پدر بازرگان حسین مساعد نبود و او بنای مهاجرت را با خانواده گذاشت و به استانبول سفر کرد. استانبول در روزهایی که همه چیز در بستر ظهور آتاتورک متجدد بود حال و هوای خاص خودش را داشت. حسین در ساحل مدیترانه کودکی را با توپ های ترک سپری کرد و به تیم فنر باغچه پیوست. صدقیانی تا ۱۸ سالگی در استانبول بود. او در سال ۱۲۹۹ به اتریش رفت تا به تحصیلات خود ادامه دهد. او پنج سال در اتریش زندگی کرد و در این سال ها عضو تیم دوم راپیدوین اتریش بود. در سال ۱۳۰۴ به ایران آمد، برای ادامه زندگی مشهد را انتخاب کرد و عضو کلوب فردوسی شد که یکی از قدیمی ترین باشگاه های ورزشی کشور بود. آوازه مردی که فوتبال را با کفش ورزشی انجام می داد در ایران پیچید. تا آن زمان فوتبالیست های ایرانی با گیوه بازی می‌کردند، صدقیانی به تیم منتخب تهران دعوت شد. همان تیمی که با سرپرستی استاد میرمهدی خان ورزنده در سال ۱۳۰۵ به بادکوبه رفت. خان سردار (کاپیتان)، احمد علی سردار، حسینعلی سردار، حسین صدقیانی، محمدعلی شکوه، رضا قلی کلانتر، هراند گالوستیان، یوسف سمرقندی (معروف به پُل)، علی امیر اصلانی(معروف به گیوه ای)، حسن مفتاح، ابوالفتح افخمی، امیرحسین خان، سیاسی ، احمد خان و ژرژ عضو این تیم بودند.

تهرانی ها با تحمل شکست از بادکوبه برگشتند و صدقیانی ۲۴ ساله بار دیگر عزم سفر کرد و این بار به بلژیک رفت. او در بلژیک عضویت باشگاه شارلروا را پذیرفت. ده سال بازی در بلژیک، زندگی و نگرش افندی را به فوتبال عوض کرد.

در سال ۱۳۱۵، صدقیانی خودش را برای بازنشستگی آماده می‌کرد. او در این سال به برلین رفت. بازی های المپیک ۱۹۳۶ برلین را در کنار اولین گروه دانشجویان ایرانی به تماشا نشست و سپس به ایران برگشت هنوز با همان لهجه ترکی صحبت می‌کرد و نشان می داد که سال ها زندگی در اتریش و بلژیک رویش تاثیر نگذاشته است. او در ایران عضو تیم توفان و همبازی اکبر حیدری معروف شد. یک سال بازی کرد و در سال ۱۳۱۶، به انجمن تازه تاسیس تربیت بدنی و پیشاهنگی رفت. او در این انجمن مسوولیت اداره تیم های فوتبال را برعهده گرفت. وقتی تیم ملی در شهریور ۱۳۲۰ به کابل رفت و با تیم ملی افغانستان بازی کرد، حسین صدقیانی را به عنوان سرمربی در کنارش داشت. تا سال ۱۳۲۹ همواره مرد اول و تصمیم گیرنده امور فوتبال بود. با دکتر علی کنی اولین رئیس فدراسیون فوتبال ایران تعاملی نزدیک داشت اما با رفتن کنی و آمدن سپهبد هدایت گیلانشاه، مسوولیت اداره تیم ملی به مصطفی سلیمی، سپس ارموند مایوفسکی و فرانس مساروش واگذار شد. با این حال در سال ۱۳۴۰ همیشه از ارکان مدیریت و تصمیم گیری فوتبال بود.

سال ۱۳۵۱، با آمدن کامبیز آتابای به فوتبال ایران، زمینه بازگشت دوباره حسین صدقیانی به تیم ملی فراهم آمد و پیرمرد ۷۰ ساله با عنوان سرپرست به جایی بازگشت که ۴۶ سال قبل برایش بازی کرده بود.

آخرین میدان حضورش جام جهانی ۱۹۷۸ آرژانتین در سال ۱۳۵۷ بود. پنج سال بعد در ۸۰ سالگی و در آذرماه سال ۱۳۶۱ بیماری شد و درگذشت. جواد الله وردی، جزء آخرین نسل مردانی بود که با افندی به عنوان یک ملی پوش در جام جهانی ۱۹۷۸ آرژانتین ارتباط داشت. الله وردی در مورد او می گوید:«استاد زنده یاد، یک موهبت خدایی و یک سینه چاک فوتبال بود که از بدو تولد تا لحظه مرگ، عاشق فوتبال بود و به عشق فوتبال مرد. بدون تردید استاد زنده یاد شناسنامه پراحساس و عاطفه فوتبال ما بوده و باید باور کنیم که اولین ها هرگز فراموش نمی‌شوند.»

✔دوران کاری:

_دوران باشگاهی:
صدقیانی اولین بازیکن ایرانی بود که توانست در لیگ‌های اروپایی بازی کند. او ۳ فصل در فنرباغچه ترکیه بازی کرد. سپس به ایران بازگشت و ۵ سال در باشگاه فردوسی مشهد بازی کرد و دوباره به اروپا بازگشت. او سپس سه فصل در شارلروای بلژیک یک فصل دیگر در فنرباغچه و یک فصل در اتریش حضور داشت.

او در ۲۶ سالگی برای تحصیلات به دانشگاه تراویل چارلری اتریش وارد شد. در آن زمان او به باشگاه مارچین مونسئو بلژیک پیوست. او پس از یک سال به شارلروا بلژیک پیوست و سه فصل موفق در آن باشگاه را گذراند.

_دوران ملی:
صدقیانی هرگز در تیم ملی فوتبال ایران بازی نکرد زیرا تا آن هنگام کشور ایران دارای تیم ملی فوتبال نبود ولی گاهی در تیم منتخب تهران بازی می‌کرد.
همچنین او اولین سرمربی تاریخ تیم ملی فوتبال ایران است.

منبع:
/تاریخچه فوتبال ایران – سایت رسمی اتحادیه باشگاههای فوتبال ایران/
/حسین افندی پدر فوتبال ایران، اولین لژیونر فوتبال ایرانی پارسینه، ۸ شهریور ۱۳۸۸/